Double loop learning ‘Single loop learning’ is gericht op perfectionering van routines. ‘Double loop learning’ wil zeggen dat ook de operationele normen voortdurend ter discussie staan en bijgesteld worden. Dit vereist een zekere ambivalentie; aan de ene kant wordt van zelforganiserende groepen een grote mate van betrokkenheid en toewijding gevraagd, aan de andere kant moet men in staat zijn bestaande processen en producten ter discussie te stellen. Het vereist dus zowel cohesie als creativiteit en innovativiteit. Deze balans tussen interne behoefte aan stabiliteit (veroorzaakt door de cohesie) en de externe noodzaak voor verandering (creativiteit) wordt wel de afstemmingsparadox genoemd. Uit onderzoek blijkt dat sterk-cohesieve groepen minder creatief zijn door de sterke behoefte aan instemming (conformiteit, groepsdenken).
De volgende tabel licht de verschillen tussen single loop learning, double loop learning en triple loop learning verder toe. In diverse stromingen worden dezelfde begrippen gebruikt, met licht verschillende betekenissen. Een overzicht:
Herkomst
|
Single loop learning (enkele lus leren)
|
Double loop learning (dubbele lus leren)
|
Triple loop learning (deutero leren)
|
sociotechniek
|
perfectioneren van routines
|
operationele normen ter discussie stellen
|
leren leren
|
coaching
|
continu verbeteren
|
herkaderen
|
transformeren
|
kennismanagement
|
generatief leren
|
adaptief leren
|
--
|
strategie
|
tactisch leren
|
strategisch leren
|
--
|
organisatiekunde
|
oplossen van problemen
|
het bestaande onderliggende systeem (de aannames) wordt in twijfel getrokken
|
leren te leren
|
communicatie
|
eerste orde leren
|
tweede orde leren
|
l
|
innovatie
|
ontwikkelend leren
|
sprongsgewijs leren
|
|
|
|